امام (ره) حج را از غربت بيرون آوردند
به گزارش پايگاه اطلاع رساني حج، حجت الاسلام و المسلمين قاضي عسكر با ايراد سخناني در همايش كادر بيمارستاني حج تمتع ۹۳ضمن بيان جايگاه بلند حج در دين اسلام تصريح كرد: مساله حج و اهميت آن برهيچ كس پوشيده نيست و از اين فريضه الهي در اسلام به عنوان ركني از اركان دين ياد شده و شارع مقدس اهداف بسيار مهمي را از حج در نظر داشته است كه متاسفانه هنوز نتوانسته‌ايم به آن اهداف دست يابيم و به دليل شرايط خاص و ويژه‌اي كه وجود دارد ملت‌هاي مسلمان تا حدود زيادي از منافع آن بي‌بهره هستند.
نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت در ادامه اظهار داشت: امام راحل (ره) تنها شخصيتي بودكه درچند دهه اخير توانست حج را از غربت بيرون آورده و آ را احيا نمايد و اهداف و مصالح مورد نظر در رابطه با حج را بازگو كند كه در پيام‌هاي امام (ره) و مقام معظم رهبري به طور مفصل به اين نكات پرداخته شده است.

تكريم زائر وظيفه ديني ماست
سرپرست حجاج ايراني با اشاره به جايگاه و اهميت ويژه امور پزشكي در حج بيان داشت: اگر به حوزه پزشكي حج به طرز شايسته‌اي توجه نشود زائران از امنيت روحي برخوردار نخواهند بود و اگر خداي ناكرده زائر بيمار شود فرصت حج كه ممكن است تنها يك بار در تمام عمر او ايجاد مي‌شود از دست خواهد رفت، لذا بايد همه تلاش كنيم با امكانات و شرايطي كه وجود دارد، بالا‌ترين بهره برداري را در خدمت رساني به زائران داشته باشيم و آنچه كه به عنوان وظيفه براي ما مقرر شده است را به خوبي انجام دهيم.
حجت الاسلام و المسلمين قاضي عسكر يكي از توقعات و خواسته‌هاي زائران از كادر بيمارستاني و پزشكي را مسئله تكريم دانست و تصريح كرد: برهر مسلماني واجب است كه نسبت به خواهران و برادران ديني خود تكريم داشته باشد و آن‌ها را گرامي دارد، اين مسئله وظيفه شرعي ما است. كادر پزشكي همواره بر اساس سوگند نامه‌اي كه ياد كرده‌اند بايد به بيمار احترام بگذارند و براي خدمت و بهبودي شرايط جسماني آن‌ها تلاش كنند البته اين تكريم در حج بايد قوي‌تر و بيشتر باشد.

هيچ ديني به اندازه اسلام به بهداشت توجه نداشته است
نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت در ادامه به بيان مباحث پزشكي از ديدگاه اسلام پرداخت و ضمن اشاره به تاكيد بالاي دين اسلام بر امر بهداشت و درمان افزود: به جرات مي‌توان گفت در هيچ دين و مذهبي به اندازه اسلام نسبت به بهداشت و درمان توجه نشده است در بسياري از روايات ما مسئله احاديث طبي وجود دارد كه به نوبه خود حائز اهميت بالايي هستند و در گذشته علماي ما تلاش داشتند اين احاديث احيا شوند. اخيراً كار‌هاي جدي تري در اين زمينه انجام شده كه يكي از آن‌ها دانشنامه پزشكي حج است كه توسط آيت الله ري شهري و همكاران ايشان تهيه شده و توصيه مي‌شود پزشكان و مسئولين كادر بيمارستاني حج به مطالعه آن بپردازند، زيرا بسيار روايات زيبا و ارزشمند در آن گردآوري شده كه نشان مي‌دهد تا چه اندازه اسلام دين جامعي است و نسبت به بسياري از مسائل پيش بيني‌هاي لازم را داشته است.
سرپرست حجاج ايراني در ادامه به برخي از روايات درباره بهداشت و درمان از ديدگاه اسلام اشاره كرد و اظهار داشت: پيامبر (ص) مي‌فرمايد دو نعمت قدرشان مجهول است و مردم به راحتي ارزش آن‌ها را درك نمي‌كنند يكي سلامتي و ديگري امنيت است. پيامبر (ص) سلامتي و امنيت را در كنار هم قرار داده‌اند، دو شاهرگي كه اگر وجود نداشته باشد قلب تپنده انسان‌ها از حركت بازخواهد ايستاد. در آيه ۳۲ سوره معارج نيز آمده است: وَالَّذِينَ هُمْ لاَِماناتِهِمْ وَ عَهْدِهِمْ راعُونَ انسان تعهد دارد كه نسبت به امانت‌ها و عهد و پيمان‌هاي خود وفادار باشد، بحث سلامتي هم يكي از اين امانت‌هاي الهي است و فرداي قيامت از ما سئوال خواهد شد چرا سلامتيمان را در معرض خطر قرار داده‌ايم. همچنين در روايتي ديگر فرموده‌اند: «السمع امانه و البصر امانه و...» گوش و چشم و زبان و قلب امانت هستند و ما وظيفه شرعي داريم كه نسبت به سلامتي خود و پاسداري از نعمت‌هاي الهي حساس باشيم.
پيامبر (ص) در روايتي ديگر مي‌فرمايند: كسي كه روز و شب خود را سپري مي‌كند و سه نعمت را دارد خداوند نعمتش را در دنيا بر او تمام كرده است. داراي سلامت جسمي باشد و در زندگي از امنيت برخوردار بوده و هزينه زندگي روزانه خود را بدست بياورد و اگر اسلام هم داشته باشد، دنيا و آخرت او آباد است.
حجت الاسلام و المسلمين قاضي عسكر با اشاره به عوامل سلامت انسان و تاكيد بر امر تغذيه در اسلام اظهار داشت: اگر انسان هنگام غذا خوردن به مسائل بهداشتي توجه داشته باشند از نظر روحي نيز مي‌تواند زندگي خوبي داشته باشد. اسلام ضمن اينكه براستفاده نكردن از مال حرام تاكيد نموده براي نوع غذا و كيفيت و آداب خوردن آن توصيه‌هاي بسياري دارد.
امير المومنين (ع) مي‌فرمايد: كسي كه غذاي پاكيزه و سالم بخورد و آنرا كاملا بجود و زمينه هضم كامل را فراهم كند و درحاليكه كه هنوز اشت‌ها دارد، غذاخوردن را ترك كند (يعني پرخوري نكند) اين انسان سلامتي خود را حفظ مي‌كند و به مرض از دنيا نخواهد رفت.
همچنين از امام رضا (ع) نقل شده كه فرمودند: هر كس پرخوري نكرده و كم غذا بخورد بدنش سالم مي‌ماند و قلبش صفا و نورانيت مي‌يابد و پيامبر (ص) فرموده‌اند: «المِعدَة بيت كلِّ داءٍ» معده خانه همه درد‌ها است و پرهيز (اينكه انسان بدان چه بخورد و يا از خوردن چه چيزي اجتناب كند) بهترين راه درمان است.
نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت با اشاره به روايتي از امام سجاد (ع) كه مي‌فرمايد: «حجّوا واعتمروا تصحّ أجسامكم» حج و عمره به جاي آورديد تا بدن‌هاي شما سالم بماند، تصريح كرد: اين حديث به يكي از سياست گذاري‌هاي مهم در تغذيه حجاج توجه دارد و بايد در حوزه تغذيه حجاج به گونه‌اي عمل شود كه به سلامتي زائر كمك كند. اگر زائرهنگام حج پرخوري نمايد قطعاً از بجاي آوردن اعمال باز مي‌ماند، كسل مي‌شود و حوصله انجام كاري را نخواهد داشت و نمي‌تواند از فرصت‌هايي كه در حج براي او مهيا شده است بهره مناسب را ببرد.

اسلام به بهداشت روحي نيز توجه ويژه‌اي دارد
حجت الاسلام و المسلمين قاضي عسكر در ادامه به توصيه‌هاي بهداشتي ديگر اسلام در احاديث و روايات اشاره كرد و اظهار داشت: اسلام به سلامت روحي انسان نيز توجه ويژه‌اي داشته است. در روايتي آمده است: «السكوت سلامه» بدين معني كه بسياري از دردهاي روحي بخاطر پرحرفي است. همچنين در روايتي ديگري نيز فرموده‌اند: «هركس بيشتر حرف بزند اشتباهات بيشتري هم مرتكب مي‌شود». وقتي انسان ساكت است آرامش دارد اما وقتي كه لب به سخن مي‌گشايد و به ديگران تهمت زده و ده‌ها تخلف اخلاقي را مرتكب مي‌شود آرامش روحي خود را از دست مي‌دهد و در اجتماع تنها و گوشه گير خواهد بود.

نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت مسئله تاثير خواب زائر بر سلامت وي را حائز اهميت دانست و با اشاره به رواياتي در اين باره تصريح كرد: امام رضا (ع) مي‌فرمايد: «خواب باعث قوام بدن مي‌شود» ا لبته اين فرمايش امام رضا (ع) بر خواب درست و به اندازه تاكيد دارد. لازم است تا نسبت به خواب صحيح توصيه‌هاي لازم به زائران ارائه شود زيرا بي‌خوابي باعث ضعف زائر شده و او را در ادامه انجام اعمال حج با مشكل مواجه خواهد كرد. بايد به زائر گفته شود كه خوابش به اندازه باشد و ساعت خواب خود را به گونه‌اي تنظيم كند كه منافات و تضادي با انجام اعمال حج نداشته باشد.
حجت الاسلام و المسلمين قاضي عسكر در ادامه با اشاره به نكته ديگري كه در روايات درباره سلامت و درمان آمده است، بيان داشت: طبيب معجزه گر نيست و علم غيب ندارد، لذا بيمار بايد حقايق را به او به عنوان معالجه گر بگويد تا پزشك از روي علائم و آثار اقدام به تجويز دارو كند. امير المومنين علي (ع) در اين باره مي‌فرمايد: «كسي كه بيماري خود را از پزشك‌اش پنهان مي‌كند و اطلاعات لازم را به او نمي‌دهد به بدن خود خيانت كرده است». مردم بايد عادت كنند كه سوابق بيماري خويش را از پزشك خود پنهان ننمايند.

پيشگيري از بيماري‌ها با رعايت بهداشت فردي مي‌سر است
نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت بر مبحث پيشگيري از بيماري‌ها در حج تاكيد كرد و با اشاره به رواياتي در اين باره، اظهار داشت: رسول خدا مي‌فرمايد: «كسي كه مي‌خواهد بخوابد و به استراحت بپردازد با دست چرب و آلوده به بستر نرود و براي خواب آماده نشود».
از توصيه‌هاي مهم بهداشتي اين است كه هميشه دست‌ها را بايد با آب و صابون شست و بهداشت فردي را رعايت كرد. روحانيون و پزشكان ومديران كاروان‌ها بايد در اين زمينه فرهنگ سازي كنند و به زائران توصيه‌هاي لازم را مخصوصا درمكان‌هايي كه زائران ديگر كشور‌ها نيز حضور دارند و ممكن است ناقل بيماري‌هايي نيز باشند، انجام دهند. درباره پيشگيري در حديثي ديگرآمده است: «كوتاه كردن ناخن وسبيل از جمعه‌اي تا جمعه‌اي ديگر، سبب مي‌شود كه انسان حتي از جزام نيز در امان بماند.»
آيات و وروايات گاهي بر مصاديق نيز تاكيد مي‌كند و در همين زمينه امير المومنين علي (ع) مي‌فرمايد «از نوشيدن آب سرد پرهيز كنيد». نوشيدن آب سرد در ميان زائران ما بسيار شايع و چشمگير است. گاهي زائران در گرماي مكه مكرمه و مدينه منوره پس از بازگشت به هتل اقدام به نوشيدن آب سرد مي‌نمايند، اين امر عوارضي مانند گلودرد و گرفتگي صدا و... را ايجاد مي‌كند و خود مقدمه‌اي براي بروز مشكلات جسمي ديگر است.
در مورد نوشيدن آب پيامبر (ص) نيز مي‌فرمايد: «آب را به يكباره ننوشيد بلكه جرعه جرعه بنوشيد. مستحب است كه كسي كه آب مي‌نوشد با سه نفس اين كار را انجام دهد. اگر آب رابه يكباره بنوشيد به كبد آسيب مي‌رساند.»
همچنين امروزه يكي از توصيه‌هاي پزشكي اين است كه انسان خود را خيلي در معرض نور آفتاب قرار ندهد، دراين باره نيز پيامبر (ص) فرموده‌اند: زياد درمقابل آفتاب نمانيد. زيرا لباس را فرسوده كرده و بدن را بد بو نموده و بيماري‌هاي خفته را آشكار مي‌كند «. تعبير اين فرموده پيامبر (ص) ممكن است همين باشد يكي از دلايل سرطان پوست و بروز آن تابش نور مستقيم آفتاب دانسته شده است.

براي امور پزشكي با احاديث كار فرهنگي انجام دهيد
نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت در ادامه با اشاره به روايات و احاديث ديگري كه نكته‌هاي بهداشتي و درماني را شامل مي‌شوند و براي زائران لازم است كه آن‌ها را بدانند، تصريح كرد: متاسفانه مردم ما عادت كرده‌اند كه پزشك برايشان داروي زيادي بنويسد وتا به سرما خوردگي ساده‌اي مبتلا مي‌شوند سراغ آنتي بيوتيك و داروهاي متعدد مي‌روند. امام صادق (ع) در اين باره مي‌فرمايد: تابدنت قدرت تحمل دارد دارو مصرف نكن» بهترين كار فرهنگي آن است كه احاديث و روايات حوزه بهداشت و درمان در مطب پزشكان و درمانگاه‌ها و بيمارستان‌ها نصب شود تا بيشتر مورد توجه مردم قرار گيرد و بدانند كه حرف پزشكان متناسب شئون ديني است.

پاكيزگي و بهداشت فردي سفارش موكد اسلام است
حجت الاسلام و المسلمين قاضي عسكر همچنين بيان داشت: برخي از زائران د رموسم حج مي‌پندارند كه چون سفر حج يك بار اتفاق افتاده هر طور كه مي‌خواهند بايد رفتار كنند و متاسفانه در مشاعر و بعد از ايام تشريق از اينكه خيابان‌ها و معابر مكه رعايت نظافت را نمي‌كنند و زباله‌ها را در خيابان‌ها و كوچه‌ها مي‌ريزندو اين زيبنده جامعه اسلام و فريضه حج نيست.
در حاليكه پيامبر (ص) فرموده‌اند: هر چه مي‌توانيد تلاش كنيد نظيف باشيد. اسلام را خداوند بر نظافت بنا كرده است. به بهشت وارد نمي‌شود مگر انساني كه تميز باشد «و در روايتي ديگر مي‌فرمايند:« چقدر بد بنده‌اي است آن بنده چركيني كه نظافت را در شئون فردي خود رعايت نمي‌كند »
همچنين در دو روايت ديگري از ايشان آمده است: خاكروبه‌ها را در كنارخانه و منزل خود جمع نكنيد زيرا پناهگاه شيطان است»، «تارهاي عنكبوت را از خانه‌هايتان پاك كنيد زيرا باعث فقر مي‌شود»
پيامبر (ص) در باره شست و شوي تن نيز فرمود: كسي كه از خواب بيدار مي‌شود سه بار استنشاق كند، سه بار دستش را بشويد «و همچنين ايشان تاكيد مي‌كنند:» ناخ‌‌نهايتان را بگيريد و لثه‌هايتان را از غذاهاي باقي مانده پاك كنيد و مرتب مسواك بزنيد «
سرپرست حجاج ايراني در ادامه بيان داشت: امروزه مسواك زدن دندان‌ها در جهت بالا و پايين يكي از توصيه‌هاي پزشكان است زيرا اين روش در ماندگاري مي‌ناي دندان موثر خواهد بود و در روايتي از امير المومنين علي (ع) آمده كه ايشان در جهت بالا و پايين مسواك مي‌زدند.
نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت با مردود دانستن برخي اعمال غيربهداشتي در دين اسلام تصريح كرد: مساله ديگري كه در ايام حج با آن مواجه هستيم اين است كه زائر سرما خورده آب دهان خود را به زمين مي‌اندازد كه كاري ناشايست است زيرا آب دهان او پس از خشك شدن و وزش باد در هوا پخش شده و ديگران را هم ممكن است دچار بيماري كند. راوي مي‌گويد من هرگز نديدم كه امام رضا (ع) در معابر عمومي آب دهان بيندازد.» اين اعمال غير بهداشتي جزو فرهنگ ديني ما نيست بلكه توصيه‌هاي صحيح و فرهنگي بهداشتي مبتني بر معارف روايات بايد به زائران ما منتقل شود. يكي ديگر از توصيه‌هاي مهم پزشكي اين است كه انسان هنگام عطسه كردن جلوي دهان خود را بگيرد و مراقبت كند تا اگر دچار سرماخوردگي و يا بيماري شده است به ديگران منتقل نشود. در روايت نيز آمده است: «هنگامي كه انسان عطسه مي‌كند دو دست خود را در جلوي دهان بگيرد تا آسيبي به كسي نرسد و باصداي بلند عطسه نكند و ادب را رعايت نمايد.»

پزشكان با زائران گفتگو كنند/ توصيه به عدم پرخوري به معناي سودجويي نيست
حجت الاسلام و المسلمين قاضي عسكر هدف از مباحث مطرح شده را توجه دادن مسئولين حوزه پزشكي حج به سرمايه گذاري روي سلامت زائران خواند و تصريح كرد: پيشگيري ازدرمان بسيار مهم‌تر است. اكنون در كاروان‌ها اعلام شده جلسه‌اي براي زائران تشكيل دهند تا در آن جلسات پزشكان، زائران را به مسائل مهم بهداشتي درماني حج توجه دهند. بسياري از بيماري‌هايي كه در ايام حج براي زائران ايجاد مي‌شود به علت عدم رعايت نكاتي است كه بيان شد. اگر مستقيماً اين توصيه‌هاي به مردم منتقل شود زائر مي‌تواند براي اجراي اعمال حج توانايي بيشتر و شرايط بهتري داشته باشد. همچنين توصيه‌هايي كه درباره نحوه تغذيه زائران وجود دارد تا دچار بيماري‌هاي ناشي از پرخوري نشوند. زائران بايد بدانند حج و زيارت به دنبال سودجويي خود نيست و تلاش مي‌كند، تنها خدمات مناسبي به زائران ارائه دهد.
همايش كادر بيمارستاني حج تمتع ۹۳ با حضور نماينده ولي فقيه در امور حج و زيارت، رياست سازمان حج و زيارت و رئيس هيئت پزشكي حج در سالن آمفي تئا‌تر سازمان حج و زيارت برگزار شد.