شنبه 03 آذر 1403
EN

خبرگزاری

سلیم موذن زاده اردبیلی (۱۳۱۵-۱۳۹۵)

سلیم موذن زاده اردبیلی (۱۳۱۵-۱۳۹۵)

سلیم مؤذن‌زاده اردبیلی در سال ۱۳۱۵ خورشیدی در شهر اردبیل زاده شد.

استاد سليم موذن زاده از مداحان ایرانی که بیش‌تر نوحه‌هایی را به زبان ترکی آذربایجانی سروده، به زبان‌های فارسی و عربی نیز تسلط داشت. پدرش شیخ عبدالکریم مؤذن‌زادهٔ اردبیلی نخستین مؤذن رادیوی ایران است و برادرش رحیم مؤذن‌زادهٔ اردبیلی نیز از مؤذنان اسلامی است.

سلیم مؤذن‌زاده در مراسم ختم حیدر علی‌اف رئیس‌جمهور پیشین جمهوری آذربایجان برای اجرای نوحه دعوت شده بودبیش از دو هزار عنوان نوار کاست مربوط به برنامه‌های او به زبان‌های ترکی، فارسی و عربی موجود است.

صداي من در مقايسه پدرم چون قطره‌اي است در مقابل دريا

او درباره صدا و مداحي در خاندان خود گفته است: >>صدای خوش یک امر موروثی در خانواده ماست. ابوی در عزای حسین نوحه می‌گفت و نوحه می‌خواند، اما چیزی که او را در درجه‌ای برتر قرار می‌دهد، آشنایی کامل او به موسیقی است، او در ردیف و گوشه‌های موسیقی ید طولایی داشت و ما را نیز آموزش می‌داد. من هر چه در این زمینه یاد گرفته‌ام از ابوی است. ایشان آموزش موسیقی را در نهایت دقت و ملاطفت به ما یاد می‌دادند<<



شیخ فرج، پدربزرگ سلیم موذن زاده اردبیلی، قدیمی ترین موذن کشوراست که به گفتهٔ سال خوردگان، صدای اذان وی را ساکنان روستاهای واقع درحاشیه سه فرسنگی شهراردبیل سحرگاهان از بام مسجد زینال در مرکز شهر می شنیده‌اند. به‌طور مسلم صدای گیرا در خانواده موذن‌زاده اردبیلی موروثی بوده و همه فرزندان و نوادگان مرحوم شیخ فرج این موهبت الهی را ازاو به یادگار بردند

شیخ عبدالکریم، فرزند شیخ فرج هم نخستین موذن درایران است که نوای اذان دلنشین او شهرت جهانی دارد. استاد سلیم، دربارهٔ پدرش گفته بود: او در سال ۱۳۲۱ خورشیدی به قصد زیارت بارگاه ملکوتی امام رضا عازم مشهد مقدس می‌شود و در بین راه شبی را در منزل یکی از دوستان خویش درتهران سپری می‌کند. ازآنجایی که شیخ عبدالکریم عشق موذنی داشته سحرگاه به پشت بام منزل واقع درخیابان عین الدوله رفته و ندای توحیدی اذان را سر می‌دهد.

امام جماعت وقت مسجد سلطانی (امام فعلی) صدای اذان او را از دور شنیده و قبل از ظهر سراغ او را از تمام خانه‌های اطراف می‌گیرد.

به او می‌گویند که شیخی از اردبیل آمده و درخانهٔ "مطلب بلوری " میهمان است و با درخواست امام جماعت، ظهر همان روز " شیخ عبدالکریم " در پشت بلندگوی مسجد قرار گرفته و نوای ملکوتی " اشهدان لااله الاالله " را به گوش مردم می‌رساند.

او پس از بازگشت از زیارت مشهد در تهران ماندگار شده و موذن مسجد سلطانی می‌شود بطوریکه تا سال ۱۳۲۹ خورشیدی که دارفانی را وداع گفت صدای اذان وی روزی سه بار از رادیو واقع در میدان ارک تهران پخش می شده است.

وی که خود علاوه برحفظ روش‌های قدیمی، سبک‌های جدیدی با اصالت فرهنگی را در نوحه خوانی و مداحی ابداع نموده، گفته بود:>>صدای من در برابر صدای پدرم مانند قطره‌ای است درمقابل دریا.<<

ما در دوران کودکی در مکتب میرزا عزیز درس می‌خواندیم که مکتبی بود واقع در منطقه یساول. مداحان بسیاری در آنجا مشغول تحصیل بودند: حاج محمد تمدن، حاج رحیم موذن و دیگران. در واقع، رفتن به آن مکتب و تحصیل در آن به مثابه تحصیل در دانشگاه بود، چراکه میرزا عزیز، هم ادب و ایمان می‌آموختند و هم موسیقی و آواز یاد می‌دادند. هر کس صدای خوبی داشت و به آن مکتب می‌آمد، باید با دستگاه‌های موسیقی هم آشنایی پیدا می‌کرد تا در کارش موفق باشد و نیز مقاتل مستند را مطالعه می‌کرد.







رابطه موذن زاده با موسيقي

سلیم موذن‌زاده از خاطرات خود با اساتید موسیقی ایرانی گفته است: «من در محضر استاد جلیل شهناز بوده‌ام و از محضر تاج اصفهانی استفاده کرده‌ام. از مرحوم اقبال آذر هم استفاده‌ها کرده و حظ‌ها برده‌ام. در سفری که به باکو داشتم، با اساتید موسیقی آذربایجان که واقعا استاد صدا و آواز هستند، دیدار داشتم. هابیل علی‌اف و آقاخان عبداله‌اف از صدای من تعریف می‌کردند و من هم همه اینها را مدیون توجه حضرت سیدالشهدا هستم.

وي « خداحافظ ای آنام باجی آغلاما یانا یانه...» را دوست داشتني‌ترين اثري دانسته كه براي اباعبدلله الحسين مداحی کرده است.

























تصویر کمتر دیده شده از استاد موذن‌زاده








 حاج رحیم و حاج سلیم موذن زاده

 

شیخ عبدالکریم، فرزند شیخ فرج هم نخستین موذن در ایران است که نوای اذان دلنشین او شهرت جهانی دارد. شادروان رحیم موذن‌زاده اردبیلی نیز که اذان بی‌مانند او در دستگاه بیات ترک در فهرست آثار معنوی ایران به ثبت رسید چند سال قبل براثر بیماری دعوت حق را لبیک گفت.

 

 استاد رحیم و سلیم موذن زاده در سال 1364

 سلیم، صدای خوب در مداحی را از رشته‌های هنری ظریف توصیف می‌کرد که ملاحت، زیر و بم آهنگ، ادای کلام و تحریرهای مناسب لازمه این هنر است. وی که خود علاوه بر حفظ روش‌های قدیمی، سبک‌های جدیدی با اصالت فرهنگی را در نوحه‌خوانی و مداحی ابداع کرده بود.























 

نوای «زینب زینب» شاید معروف ترین مداحی این ذاکر با اخلاص دستگاه ابا عبدلله الحسین علیه السلام است.

مرحوم سلیم موذن زاده صبح روز سه شنبه مورخ 2/9/95 در سن هشتاد سالگی وفات نمود. مراسم تشیع پیکر مرحوم سلیم موذن زاده اردبیلی روز چهارشنبه مورخ 3/9/95 ساعت 15 از مقابل مصلی اردبیل تا میدان شریعتی تشیع و در بهشت زهرای اردبیل در قطعه مفاخر استان دفن خواهد شد روحش شاد.

امتیاز به خبر :

آرشیو اخبار